Sagarakukshi

From Jatland Wiki
Jump to navigation Jump to search
Author:Laxman Burdak, IFS (R)

Sagarakukshi (सागरकुक्षि) is country mentioned in Mahabharata and defeated by Nakula. It is probably region located on the banks of Indus River near Karachi in Pakistan. [1]

Origin

Variants

History

Sāgarakukṣi (सागरकुक्षि).—name of a nāga maid: Kāraṇḍavvūha 4.8.[2][3]

सागरकुक्षि

सागरकुक्षि (AS, p.952) - 'ततः सागरकुक्षिस्थान् मलेच्छान् परमदारुणान् पह्लवान् बर्बरांश चैव किरातान् यवनाञ्छकान्। ततॊ रत्नान्य उपादाय वशे कृत्वा च पार्थिवान् नयवर्तत नरश्रेष्ठॊ नकुलश चित्रमार्गवित्', महाभारत सभापर्व 32,16-17. नकुल ने अपनी दिग्विजय यात्रा में सागरकुक्षि में स्थित म्लेच्छ तथा बर्बरों को परास्त किया था. यह स्थान सिंधु नदी के मुहाने के निकट का प्रदेश हो सकता है (श्री वी एस अग्रवाल). इसका अभिज्ञान इस मुहाने के निकट छोटे-छोटे टापुओं से किया जा सकता है, जो कराची (पाकिस्तान) के निकट समुद्र में स्थित हैं. देखें सागरद्वीप) [4]

सागर द्वीप

विजयेन्द्र कुमार माथुर[5] ने लेख किया है ...सागर द्वीप (AS, p.952) 'ततः शूर्पारकं चैव तालाकटगथापि च, वशे चक्रे महातेजा दण्डकांश च महाबलः, सागरद्वीपवासांश्च नृपतीन् मलेच्छयॊनिजान, निषादान् पुरुषाथदांश्च कर्णप्रावरणान अपि' सागरद्वीप-निवासियों और निषाद आदि विजातियों पर अपनी दिग्विजय-यात्रा में सहदेव ने विजय प्राप्त की थी. रायचौधरी के मत में यह सिंध का दक्षिणी समुद्र तट या कच्छ हो सकता है. शायद इसी का उल्लेख यूनानी लेखकों (स्ट्रेबो) ने साइगर्डिस (Siegerdis) के नाम से किया है जो सागरद्वीप का ग्रीक रूपांतरण जान पड़ता है.

External links

References